Thực trạng mất cân bằng dinh dưỡng của người Việt, đâu là lý do?

Việc duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng đang ngày càng phổ biến và trở thành một vấn đề đáng lo ngại đối với người Việt Nam. Bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin về thực trạng mất cân bằng dinh dưỡng và các yếu tố đã góp phần gây ra sự mất cân bằng này. 

Thế nào là mất cân bằng dinh dưỡng?

Mất cân bằng dinh dưỡng xảy ra khi cơ thể không nhận được đủ chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và hoạt động một cách bình thường.

Mất cân bằng dinh dưỡng có thể do nhiều nguyên nhân khi một người tiêu thụ quá nhiều hoặc quá ít chất dinh dưỡng, hoặc khi tỷ lệ các chất dinh dưỡng không phù hợp. Một ví dụ điển hình là khi không được cung cấp đủ chất đạm, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất, cơ thể sẽ không thể hoạt động hiệu quả. Ngược lại, việc tiêu thụ quá nhiều các chất này có thể dẫn đến tăng cân không kiểm soát, béo phì và các vấn đề sức khỏe liên quan.

Tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng rất dễ xảy ra ở mọi giới tính và lứa tuổi, ảnh hưởng rõ rệt đến các chức năng của cơ thể, từ đó gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. 

Mất cân bằng dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện của chúng ta. Tình trạng này làm suy giảm hệ miễn dịch, thường xuyên trong trạng thái mệt mỏi và tăng nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tim mạch, tiểu đường và thừa cân. Vì thế, cần đảm bảo duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý cung cấp đủ năng lượng để cơ thể luôn trong trạng thái tốt, đặc biệt đối với trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.

Dấu hiệu của mất cân bằng dinh dưỡng 

Không khó để nhận biết tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng ở một người. Tình trạng này có thể được nhận biết thông qua nhiều dấu hiệu khác nhau.

Đầu tiên, một người bị mất cân bằng dinh dưỡng có thể bị sụt cân hoặc tăng cân không kiểm soát, khó khăn trong việc duy trì số cân nặng lý tưởng. Theo một nghiên cứu được đăng tải trên NurseTogether – trang web chuyên cung cấp kiến thức chuyên sâu về điều dưỡng, cân nặng là chỉ số quan trọng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của một người. Trọng lượng cơ thể không ổn định có thể là dấu hiệu rõ ràng của một chế độ dinh dưỡng không phù hợp.

Mất cân bằng dinh dưỡng dẫn đến sự suy giảm năng lượng, người bị tình trạng này thường cảm thấy sức khỏe giảm sút, luôn trong trạng thái mệt mỏi, thiếu sức sống, kém tập trung và giảm năng suất làm việc. 

Dấu hiệu khác của mất cân bằng dinh dưỡng có thể được nhận biết qua các vấn đề về da, tóc và móng. Sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất cần thiết để duy trì sự khỏe mạnh của da, tóc và móng sẽ có những biểu hiện như da khô, sạm nám, rụng tóc và móng dễ gãy.

Các vấn đề tiêu hóa cũng được xem là dấu hiệu của mất cân bằng dinh dưỡng, với các tình trạng phổ biến như táo bón, tiêu chảy và buồn nôn. Điều này thường xảy ra khi một người không tiêu thụ đủ lượng chất xơ và khoáng chất cần thiết để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

Cuối cùng, mất cân bằng dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần và tâm trạng. Một người bị mất cân bằng dinh dưỡng thường trải qua cảm giác căng thẳng, lo lắng, thiếu tập trung, tâm trạng lên xuống thất thường và xảy ra trong thời gian dài. Lý do của tình trạng này có thể do thiếu hụt Vitamin B, vốn là nhóm chất dinh dưỡng cần thiết trong quá trình hoạt động của hệ thần kinh và não bộ. 

Việc nhận biết các dấu hiệu nêu trên là rất quan trọng để bạn và người thân có thể xác định tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng, từ đó có phương án điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp.

3 nguyên nhân gây mất cân bằng dinh dưỡng 

Tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình là 3 nguyên nhân sau:

• Lối sống không khoa học 

Theo Thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia (2022), mỗi năm Việt Nam có khoảng 12,5 triệu người mắc bệnh cao huyết áp, 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường và 2 triệu người mắc các bệnh lý tim mạch do mất cân bằng dinh dưỡng và ít vận động.

Guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại đã ảnh hưởng đến thói quen ăn uống của người Việt Nam và góp phần dẫn đến tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng. Công việc bận rộn khiến nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, không còn quá chú trọng vào việc ăn uống, dễ bị cuốn theo lối sống ăn nhanh uống vội, kém lành mạnh để tiết kiệm thời gian.

Thực tế là một số người có thói quen ăn uống qua loa, thường xuyên dùng thức ăn nhanh. Những bữa ăn như vậy thường không đầy đủ dinh dưỡng, về lâu dài sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cơ thể.

Qua kết quả nghiên cứu được thực hiện tại Đại học California, Los Angeles, để duy trì sức khỏe tốt, các chuyên gia khuyến nghị nên thực hiện đồng thời việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học, kết hợp tập luyện tích cực và chăm sóc tinh thần. 

Mỗi người nên tự xây dựng cho bản thân một chế độ ăn uống riêng, nhưng cần đảm bảo cân đối dinh dưỡng với tỷ lệ như sau: Bột đường chiếm 65 – 70%; Chất đạm chiếm 12 – 14%; Chất béo chiếm 18 – 20%. 

• Thiếu kiến thức về dinh dưỡng

Đa số người Việt chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của chế độ ăn cân đối và đủ chất. Thiếu kiến ​​thức về dinh dưỡng cũng có thể dẫn đến việc bỏ qua các nhóm thực phẩm quan trọng, gây ra thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu để duy trì sức khỏe ở mức tốt, phổ biến nhất là thực trạng ăn uống kém lành mạnh thừa muối thiếu chất xơ.

Theo PGS.TS Đỗ Thị Kim Liên, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết rất nhiều người Việt xem nhẹ vai trò của chất xơ trong bữa ăn hằng ngày, trong khi đây là dưỡng chất mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ điều hòa nhu động ruột, làm giảm mỡ máu và phòng chống ung thư. 

Bên cạnh chất xơ, bạn và người thân cũng cần đảm bảo thực đơn đa dạng để đảm bảo tiêu thụ đủ Vitamin và khoáng chất thiết yếu để có sức khỏe tối ưu, vì mỗi vitamin và khoáng chất có một vai trò cụ thể. 

Để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ vitamin và dinh dưỡng, ngoài việc ăn các bữa ăn chính, việc sử dụng thực phẩm chức năng là một lựa chọn thông minh. BayoTech hiện đang cung cấp các sản phẩm bổ sung tăng cường sức đề kháng và cải thiện sức khỏe toàn diện cho mọi lứa tuổi.

Các sản phẩm của hãng đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và bào chế theo công thức đặc biệt cùng liều dùng phù hợp, không chỉ mang lại hiệu quả tốt mà còn giúp bạn an tâm về độ an toàn khi sử dụng.

• Điều kiện kinh tế

Yếu tố kinh tế cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến thực trạng mất cân bằng dinh dưỡng của người Việt. Đối với một số gia đình có thu nhập thấp, việc tiếp cận và sử dụng thực phẩm tươi ngon và dinh dưỡng có thể là một thách thức vì chi phí cao.

Thay vào đó họ ưu tiên chọn lựa các loại thực phẩm rẻ hơn, nhưng không đảm bảo vấn đề vệ sinh và dinh dưỡng. Theo PGS.TS. Lê Danh Tuyền, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tình trạng suy dinh dưỡng thể thấp còi phổ biến ở các vùng nông thôn nghèo, khẩu phần ăn còn đơn điệu, thiếu đạm, chủ yếu là cơm và rau.

Tóm lại, tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng của người Việt Nam là kết quả của nhiều yếu tố khác nhau. Để duy trì sức khỏe, bạn và người thân cần lựa chọn một chế độ ăn uống cân đối, bao gồm đủ các nhóm thực phẩm và tuân thủ nguyên tắc sinh hoạt lành mạnh. Thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe, hiểu rõ về nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể để có thể điều chỉnh một chế độ ăn uống phù hợp giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng sức đề kháng để chống lại bệnh tật.

Thường xuyên theo dõi Website: bayotech.vn và Fanpage BayoTech để cập nhật những thông tin hữu ích trong việc chăm sóc sức khỏe gia đình. Ngoài ra, bạn có thể ghé thăm gian hàng chính thức của BayoTech tại Shopee để mua hàng với những ưu đãi hấp dẫn nhé!